بسم الله الرحمن الرحیم
آیا شوهر می تواند جنازه زن خویش را غسل دهد؟
خواننده محترم !
غُسل دادن (شُستن میت) دردین مقدس اسلام به مرده بالاى زنده ها لازم است، برخی علماء غسل مرده را فرض كفائى وبرخى دیگر از علماء آن را واجب می داند . (بدین معنی که در مرحلۀ اول بر همۀ مسلمانان واجب است که در غسل دادن میت اقدام نمایند، ولی اگر شخص یا اشخاصی از مسلمانان وظیفۀ تغسیل میت را به دوش گیرد،از گردن دیگران ساقط میشود.)
ـ علماء بدین باور اند که بهتر است کسی که مسؤولیت غسل میت را به دوش می گیرد اگر از جملۀ اشخاصی باشد که میت وصیت کرده است، بهتر خواهد بود.
ـ همچنان بهتر است غسال توسط خویشاوندان نزدیک (محارم) ، صورت گیرد.
ـ زنان زن را و مردان مرد را غسل میدهند، به استـثـناء همسران (زن و شوهـر) که جایز است همدیگر را غسل دهند.
ـ جایز است برای زن و مرد جنس مخالف خود، زیر عمر هفت سال را غسل دهند.
ـ سنت است که غسال قبل از غسل وضو بگیرد.
ـ بهتر است ، غسال اگردر حین غسل میت دستـــکش داشته باشد .
مراحل غسل میت:
مُرده را مطابق به دساتیر دین مقدس اسلام به طریقه ذیل غسل میدهند.
قبل از همه شخصی که مسؤولیت غسل میت را بردوش می گیرد ، واجب است که قبل از شروع غسل، نیت غسل میت را به جای آورد.
ترتیب غُسل میت :
وقتی كه مرده را بالاى تخته گذاشتند ، لباس هاى او را بیرون نموده و سنت است در هنگام غسل عورت میت را بپوشاند ، ولو که غسال از همجنس شخص میت هم باشد.
بعداً مُــرده را استنجاء داده وضوء دهند، (فرج و مقعد بدون نگاه کردن و از زیر پارچه بایــد صورت گیرد.) و گرفتن وضوء برای میت (بدون مـزمـزه و استنشاق، به دلیل جلوگیری از ورود آب به بدن، در عوض با پارچه‌ای تـر دهان و بینی وی مسح داده میشود.).
بدن میت به آب گرم وصابون از سر تا پا سه مرتبه طوری كه پهلوى چپ او بالاى تخته وپهلوى راست او بلند باشد با آب سدر یا اشنان ، یا صابون یا شامپو ، ویا گل ختمى ، بشویند بعداً طرف چپ اورا بالا نموده وبه پهلوى راست از سر تا پا آب انداخته آن را بشویند از آن به بعد سر متوفى را بلند نموده به پشت وى چیزى را تكیه دهند و شكم او را به آهستگى مسح كنند ( اگر چیزى از شكم آن بر آمد) شسته شود حاجت تكرار غسل نیست ودر اخیر توسط یك پارچه اورا خشك نمایند سنت است، به سر و صورتش بر پـیـشانى، بینى ، كفها وهر دو زانوى وى خوشبوئى وبرا ندام هائی كه برآن سجده می شود كافور مالیده می شود . مو هاى متوفى وناخن هاى او را قطع نكنند .
علماء می گویند ، اگر بعد از غسل کامل، چیزی ازدهان، فرج یا مقعد میت خارج شود غسل باطل نمیشود، و تنها شستن دوبارۀ آن محل کافیست.
ـ اگر شخص محرم (کسی که در احرام حج می‌باشد) فوت کند برای شستن بدن وی نباید از کافور استفاده شود.
ـ برای شهید (در جهاد و میدان مبارزه) غسل داده نمیشود.
ترتیب غسل طفل سقط شده:
سقط (موجود انسانی مرده متولد شده از شکم مادر)غسل ندارد مگـر در حالات ذیل :
1- در اثناى تولد آواز بدهد ویا حركت كند.
2- سقط مرده تولد شد و خلقت آن تام بوده باشد و اگر خلقت آن تام نبود براى آن غسل داده نمی شود بلكه بالاى آن آب انداخته می شود ودر یك پارچه پیچانیده می شود ولازم است بالاى آن نام نهاده شود.
تیمم قایم مقام غسل است در نبودن آب و یا براى مرده هائی که دادن غسل آن امكان پذیـر نباشد. مثلاً : كسى به اثر آتش بمیرد و خوف ریختن گوشت او به غسل متصور باشد و اگر ریختن گوشت او متصور نبود آب را بالاى مُــرده بیندازند و حاجت به مالیدن نیست.
غسل دادن شوهر به زن:
در نزد بسیاری از مسلمانان بخصوص در نزد افغانها صحبت ها طوری است که : شوهر از دید شرعی حق ندارد که زن میت خویش را غسل دهد ، ولی باید گفت که داشتن این نظریه یک وهم بیش نیست ، در شرع اسلامی شوهر میتواند زن میت خویش را نه تنها غسل دهد ، بلکه میتواند در تکفین و تدفین زن میت خویش هم سهم گیرد ، وداشتن این رایه که : با مرگ یکی از زوجین محرمیت بین آنها باقی نمی ماند این رأی از دید شرع نادرست است.
شیخ البانی رحمة الله در «کتاب الجنایز» در این بابت میفرماید :
« زن و شوهر می توانند یك دیگر را غسل دهند و هیچ گونه مانعی وجود ندارد. زیرا اصل بر جواز است و علاوه بر آن، دو حدیث در تأئید آن آمده است:
1- « لوْ كُنْتُ اسْتَقْبَلْتُ مِنْ أَمْرِی مَا اسْتَدْبَرْتُ مَا غَسَّلَ النَّبِی صلی الله علیه وسلم غَیرُ نِسَائِهِ». عائشه گفت: آنچه را كه هم اكنون برایم روشن است اگر قبل از این می دانستم، رسول خدا را جز همسرانش، كسی دیگر غسل نمی داد. احمد، دارمی، ابن ماجه (1464)، ابویعلی، دارقطنی و بیهقی.
2- «رَجَعَ إِلَی النَّبِی صلی الله علیه وسلم مِنْ جَنَازَةٍ مِنْ الْبَقِیعِ وَأَنَا أَجِدُ صُدَاعًا وَأَنَا أَقُولُ وَا رَأْسَاهُ قَالَ بَلْ أَنَا یا عَائِشَةُ وَا رَأْسَاهُ قَالَ وَمَا ضَرَّكِ لَوْ مُتِّ قَبْلِی فَغَسَّلْتُكِ وَكَفَّنْتُكِ وَصَلَّیتُ عَلَیكِ وَدَفَنْتُكِ».
یعنی: عایشه می گوید: «رسول الله صلی الله علیه وسلم پس از اقامۀ نماز جنازه در بقیع، نزد من آمد. من سر درد شدیدی داشتم و فریاد می زدم. وای سرم! رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: من نیز سر درد دارم و افزود: به تو چه ضرری می رسد، اگر قبل از من بمیری، من تو را غسل می دهم، كفن می كنم و بر تو نماز می خوانم و دفنت می كنم». ابن ماجه (1465)، حاكم، بیهقی و حاكم آن را با شرایط بخاری و مسلم صحیح میداند».
و استاد سید سابق رحمة الله در کتاب «فقه السنة» می نویسد :
« پیروان مذهب امام ابو حنیفه گفته‌اند:
مرد نمی‌تواند جسد مردۀ همسرش را غسل دهد و اگر به جز شوهرکسی نباشد که اورا غسل دهد ، شوهر باید او را تیمّم دهد. ولی مفاهیم احادیث خلاف‌گفتۀ آنان را اثبات می‌كند ».
جمهور فقها غسل دادن جسد زن از طرف همسرش را جایز می‌دانند، زیرا روایت شده است‌كه علی رضی الله عنه فاطمه همسرش را غسل داد و دفن نمود. دارقطنی و بیهقی آن را نقل‌كرده‌اند.
و در «نهایة الارب» آمده که ابوبكر رضی الله عنه وصیت كرد كه همسرش اسماء بنت عمیس او را غسل دهد و در كنار قبر رسول‌الله صلی الله علیه وسلم او را دفن كنند.
بنابراین مانع شرعی دیده نمی شود که زوجین جسد یك دیگر را پس از مرگ بشویند ویا تکفین نمایند.
تغسیل شخصی مشکل خنثی :
در مورد این که شخص مشکل خنثی را مرد تغسیل کند یا زن بین فقها موضوع اختلافی می باشــد:
پیروان فقه حنفی:
پیروان مذهب امام حنیفه بدین نظر اند که میت شخصی مشکل خنثی باید با خاک تیمم کرده شود، زیرا نمی شود او را غسل کرد، از آنجائی که معلوم نیست که آیا مرد است و یا زن، و اگر زن غسلش را به عهده بگیرد شاید او مرد باشد، و اگر مرد غسلش را به عهده بگیرید شاید او زن باشد و جائز نیست که زن و مرد (به جز زوجین) عورت همدیگر را ببینند چه در حال زنده و چه مرده و حتی در حال مرده که او را تیمم می کنند، بهتر است که محرم او را تیمم کند، که در اینصورت نیازی به پیچیدن دستمال به دست هنگام تیممش نیست، ولی اگر مرد نامحرم او را تیمم کند باید توسط دستمال و یا چیز دیگری مرده را تیمم دهد تا مرده را لمس نکند و هنگام تیمم کردنش به دستانش نگاه نکند زیرا شاید زن باشد.
پیروان فقه شافعی:
پیروان مذهب شافعی بدین نظر اند که اگر این شخص دو جنسه نا بالغ و کوچک باشد و محرم موجود نباشد، جائز است که زن و یا مرد نا محرم او را غسل دهد، ولی اگر این شخص دوجنسه بالغ باشد و یا نابالغ باشد ولی بزرگ باشد، در اینصورت تیمم کرده می شود و سپس دفن می شود، و در قول دیگر این مذهب می گویند که غسل کرده می شود چه توسط زن و چه توسط مرد.
پیروان فقه حنبلی:
پیروان مذهب حنبلی بدین نظر اند که اگر این شخص دو جنسه هفت سال و یا بیشتر داشته باشد، در اینصورت تیمم کرده می شود توسط دستمال و یا چیز دیگر تا مرده را لمس نکند، و مرد اولی تر است که این تیمم را به عهده بگیرید.
و در مورد کفن پیچانیدن او، بهتر است با پنج قطعه کفن پیچانده شود زیرا اگر زن بود سنت تطبیق شده، زیرا زنان را پس از مرگ باید با پنج قطعه کفن پیچید، و اگر مرد بود برای پیچیدنش دو قطعه کفن بیشتر استفاده شده و اشکالی ندارد، زیرا سنت است برای مردان سه قطعه کفن استفاده کرد، ولی اگر بیشتر باشد اشکالی ندارد.
و هنگام نماز خواندن روی میت مشکل خنثی ، اگر همراه مردان و زنان دیگر باشد، باید جسدش را ما بین میت مرد و میت زن قرار داد، زیرا در حال حیاتش باید در نماز جماعت ما بین صف مردان و زنان بایستد، بنابراین این مسأله در حال مرگش نیز رعایت می شود.
و اگر با مردگان دیگر در یک قبر دفن شود، اگر جسد دیگرمرد بود، جسد خُنثی پشت جسد مرد قرار می گیرد و حاجزی بین آنها گذاشته می شود، و اگر با جسد زن در یک قبر گذاشته شود، جسد دو جنسه را جلو جسد زن قرار می دهند.
دادن حق الزحمه به مُرده شوی:
غسل دادن میت مسلمان از عباداتی است که الله متعال آن را بر مسلمین
واجب کرده اند، بنابراین شایسته است برای کسب اجر و خشنودی خداوند اقدام به غسل جنازه کرد نه به خاطر کسب مال ..
اما اگر به غسال، بعد از فراغت از کارش مقداری پول بدهند – بدون آن که در ابتدای امر چنین شرطی کرده باشند، کدام مانعی در آن دیده نمی شود که آن پول را بگیرد.
و اگر غسال شرط بگذارد که میت را نمی شوید مگر در ازای فلان چیز، این حرام نیست و جایز است، اما با این کار در واقع اجر و ثواب خویش را نزد الله متعال کم کرده است.
در کتاب «کشاف القناع» (2/86) آمده : «گرفتن دستمزد برای شستن میت و تکفین و حمل و دفن آن مکروه است، و امام احمد گرفتن پول توسط غسال و قبر کن بابت کارشان را مکروه دانسته مگر آن که محتاج باشند، که در آنصورت از بیت المال به او پول داده می شود، اگر (از بیت المال) مقدور نبود، به اندازۀ کارش به او داده شود».
ازشیخ ابن عثیمین سؤال شد : آیا گرفتن اجرت در مقابل غسل و تکفین جنازه جایز است؟
جواب فرمودند : «اگر این اجرت بدون شرط (اولیه) بوده باشد، شکی در جواز آن نیست و ایرادی ندارد، زیرا این پول؛ پاداشی برای این غسال و تکفین کننده بابت کارش است، و پیامبر علیه الصلاة والسلام فرمودند : «مَنْ صنَع إِلَیْکُمْ معْرُوفاً فَکَافِئُوهُ». یعنی : «کسی که در حق شما نیکی انجام داد، او را پاداش دهید». حدیث صحیح است؛ ابوداوود (1672) و نسائی (2566).
اما اگر این اجرت قبلاً شرط شده باشد، بدون شک این موجب کاهش ثواب غسال و تکفین کننده می شود، زیرا شخص غسل دهنده و تکفین کنندۀ میت اجر بزرگی می برند؛ چرا که شستن و تکفین میت فرض کفائی هستند؛ و لذا اجر و ثواب فرض کفایه به غسال و تکفین کننده می رسد، اما اگر بابت کارش اجرت درخواست کند، در واقع ثواب کارش کاهش می یابد، هرچند اگر پولی درخواست کند ایرادی بر آن نیست؛ زیرا این پول در مقابل کاری است که برای دیگران انجام داده است، و جایز است برای هر کاری که برای دیگران انجام شود اجرت طلب نمود، همانگونه که گرفتن اجرت در برابر آموزش قرآن جایز است». « فتاوی نور علی الدرب » (7/36).
همچنین از علمای هیأت دائمی افتاء سؤال شد : حکم گرفتن پول بابت شستن میت چیست؟ چه این دستمزد از اول شرط شده باشد یا خیر؟
پاسخ دادند : «جایز است، ولی بهتر آنست که در صورت امکان کارش را از باب تبرع انجام دهد». « فتاوی اللجنة الدائمة » (15/112) .
شیخ عبد العزیز بن عبد الله بن باز .. شیخ عبد الرزاق عفیفی .. شیخ عبد الله بن غدیان ..شیخ عبد الله بن قعود.
غسل برمرده شوی:
آیا بر مرده شوی بعد از انجام غسل میت غسل واجب می گردد یا خیر ؟
برخی از علماء بدین نظر اند که بر مرده شوی به اساس حدیثی «وَمَنْ غَسَّلَ میتاً فَلْیغتسلْ ومن حَمَلَهُ فَلْیتَوَضَّأْ».(هر کس مرده‌ای را غسل دهد باید غسل نماید، و هر کس او را حمل نماید باید وضو بگیرد)، غسل مستحب است.
بسیاری از علماء سند این حدیث را ضعیف دانسته‌اند، و برخی هم اسناد آن را صحیح دانسته‌اند، و دسته‌ای دیگر در متن آن توقف نموده‌اند و گفته‌اند: موجبی برای غسل کردن وجود ندارد، چون غسل دهنده با چیزی برخورد نکرده است که موجِب غسل باشد، و به همین سبب در حدیث مذکور تردید نموده‌اند، اما آنهائی که آن را صحیح پنداشته‌اند حکم آن را بر استحباب حمل کرده‌اند و گفته‌اند غسل کردن برای کسی که مرده‌ای را غسل دهد مستحب است، بعضی از علماء وضو برابر غسل دهنده را واجب دانسته به شرطی که غُسل نکرده باشد، گفته‌اند:
غسل کردن سنّت مؤکّده است، ولی اگر غسل ننماید وضوء بر او واجب است، و این کمترین چیزی است که بر او واجب می‌گردد.
كفــن مُـرده :
لازم است كه كفن مرده از مال خاص آن كه حق غیر به آن تعلق نداشته باشد داده شود و اگر مال خاص نداشت كفن وى بالاى كسانى لازم است كه در زندگى نفقه بالاى او لازم بود واگر مرده اقارب نداشت كفن او از مال بیت المال داده شود واگر بیت المال هم نبود بالاى سایر مسلمانان فرض كفائى است تا مرده را كفن وهم مصارف مقبره ودفن اورا بپردازند ، بهتر است براى مرده كفن سفید پوشانده شود.
در حدیث شریف آمده است :
« لبسوا البیاض فانهما اطیب واطهر وكفنوا فیها موتاكم » (لباس هاى سفید بپوشید ، چون بهتراست وپاك تراست ومردگان خود را در آن ها كفن كنید) براى مرد سنت است كه سه جامه ازار، قمیص وقدیفه داده شود و به دو جامه هم اكتفاء درست است.
براى زن ودختر سنت است پنچ جامه داده شود كه عبارت است :
1- ازار از سر تا پای مانند مرد .
2- لفافه که از ازار کرده چهار آر دراز باشد .
3- قمیص بدون آستین وبدون بند های پای مانند مرد .
4- سینه بند از زیر بغل تا زانو اگر زیاد باشد خوب ورنه تا ناف هم صحیح است وپهنی اش آنقدر باشد که بسته شود .
5- سر بند یعنی سر پیچک سه دست دراز باشد غرض آن که کفن زن مانند کفن مرد در سه می باشد البته دو زیادی می باشد یعنی سینه بند وسر بند یعنی سر پیچک .
نباید فراموش کرد که در صورت ضرورت می توان به سه جامه هم اكتفاء نموده ، طوری که برخی علماء می فرمایند : در حال اشد ضرورت تنها پوشیدن عورت اگرچه به خس وخاشاك هم باشد، كفایت می كند.
تبصره:
کفن مسنون مرده به سه قسم است .
ٳزار : ( از فرق سر تا به قدم ) .
پیراهن یا قمیص:( بدون استین و جیب و بدون تکمه ازابتداى گردن تا قدم )
لفـافـه: (كه تمام بدن را می پوشاند و كمى از ازار درازتر می باشد تا امكان بسته شدن آن بلند تراز سر وپائین تراز پا موجود باشد.
یادداشت توضیحی :
طوری که در فوق یاد آور شدیم ، مستحب است، که کفن میت باید سفید باشد زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم بدان ارشاد فرموده اند:«الْبَسُوا مِنْ ثِیَابِکُمْ الْبَیَاضَ فَإِنَّهَا مِنْ خَیْرِ ثِیَابِکُمْ وَکَفِّنُوا فِیهَا مَوْتَاکُمْ».(لباس سفید بپوشید. زیرا لباس سفید بهترین لباس شما است و مردگانتان را نیز در پارچه سفید کفن کنید). ( ابوداوود، ترمذی، ابن ماجه، بیهقی، احمد)
همچنان کفن را سه بار، مواد خوشبو بزنند. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: «اذا جمرتم المیت فاجمروا ثلاثاً».(هرگاه میت را مواد خوشبو زدید، سه بار بزنید). ( احمد، ابن ابی شیبه، ابن حبان، حاکم، بیهقی و حدیث صحیح است.)
- نباید برای کفن تکۀ قیمتی و همچنین بیشتر از سه قطعه جایز نیست. زیرا این کار، خلاف سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم و تضییع مال است و شریعت از اسراف، منع کرده است. به خصوص اگر زندگان به آن ضرورت داشته باشند. رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرماید:«إِنَّ اللَّهَ کَرِهَ لَکُمْ ثَلاَثًا قِیلَ وَقَالَ وَإِضَاعَةَ الْمَالِ وَکَثْرَةَ السُّؤَالِ».(خداوند سه چیز را برای شما حرام کرده است: بحث و جدل، ضایع کردن مال و به کثرت سؤال کردن را).( بخاری و مسلم )
خوانندۀ محترم !
برای خود کفن تیار کردن مکروه نیست ولی نباید فراموش کرد که برای خود قبر تیار کردن قبل از مرگ مکروه می باشد ،(حکم تفصیلی آن بعداً بیان می گردد).
به خاطر تبرک شستن کفن ویا هم تر کردن کفن با آب زمزم باعث علی البرکت کفن می شود .
كفن دادن مُرده:
هنگامی كه می خواهید مُرده را بعد از غسل، در كفن بگذارید اورا به
پهلوى چپ مى اندازیم ، اگر بیم آن بود كه كفن از بالاى متوفى پس شود، می توانند تارى را بر بالاى كفن از بالا و پایان بسته كنند.
ترتیب پوشاندن كفن زن:
براى زن ها اول پیراهـن بعد از آن مــوهاى او دو دسته شود كه به سینۀ راست و چپ وى انداخته می شود بعداً قطیفه بالاى سر او انداخته می شود كه طرف راست آن را به زیر بغل چپ و طرف چپ به زیر بغل راست نهاده وبعداً خـرقه را بالاى آن بسته نمایند بعد از آن ازار ودر اخیر لفافه را بروى بپوشانند اگر خوف پراگنده شدن كفن بود بالا وپائین كفن را بسته نمایند.
ترتیب پوشاندن كفن مرد:
اول پیراهـن بعد از آن ازار و بعد از آن لفافه پوشانیده می شود. كفن زن : علاوه بر سه لباس فوق یك چادر بر موهاى زن می بندند این چادر موازى به طول موهاى او است كه آویزان مى شود و یك لباسى كه بر سینۀ او زیر بغل تا زیر زانوى او نیز مى افزایند ، مو هاى زن را پیش از كفن شدن به دو گیسو می بافند.
آیا تکفین میّت در غیر لباس سفید جائز است؟
در جواب باید گفت : بلی جائز است. شرع اسلامی در مورد کدام ممانعت نمی بیند . ولی استفاده کردن از تکۀ سفید برای کفن مستحب می باشد. طوری که قبلاً گفتیم درحدیثی از ابی‌داوود روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است: «البسوا منْ ثیابكُم البیاض فإنَّها من خَیرِ ثِیابكم وَكَفِّنوا فیها موتاكُم» (اخراج ابوداوود (4/176) و ترمذی (2/132) لباس‌های سفیدتان را بپوشید كه از بهترین لباس‌های شما است، و مرده هایتان را در آن کفن نمائید.
حکم تابوت :
گذاشتن جنازۀ مسلمان داخل تابوت و دفن او به همراه آن در درون قبر جایز نیست، زیرا سنت مسلمانان از زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم تاکنون بر آن بوده که جنازه را پس از غسل، و تکفین وی در سه پارچۀ سفید، در درون قبری – به صورت لحد یا شق (لحد به معنی حفر در پهنای قبر در جهت قبله، و شق به معنی ضریح یعنی حفر در جهت پائین مانند نهر) - دفن می کردند بدون آن که جنازه را داخل محفظه ای شبیه تابوت کنند و این از رسوم و سنت کفار است که جنازه را داخل تابوت می گذارند، و برای مسلمانان جایز نیستکه ازرسوم کفار تقلید کنند، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند :«من تشبه بقوم فهو منهم» رواه احمد وغیره بسند جید. یعنی : «کسی که از گروهی تقلید کرد از جملۀ آنها است».
بنابراین گذاشتن میت در تابوت جایز نیست و عایشه رضی الله عنها می گوید: « إن رسول الله صلی الله علیه وسلم کفن فی ثلاثة أثواب یمانیة بیض سحولیة، من کرسف، لیس فیهن قمیص، ولا عمامة» بیهقی (3 / 399) وأحمد (231، 264).
یعنی: رسول خدا صلی الله علیه وسلم را در سه پارچۀ یمنی سفید و کتانی ، کفن کردیم که در آنها پیراهن و عمامه وجود نداشت.
و از ابن عباس رضی الله عنه روایت است که گفت : « دخل قبر النبی صلی الله علیه وسلم العباس و علی و الفضل و سوی لحده رجل من الانصار و هو الذی سوی لحود قبور الشهداء یوم البدر».
یعنی: عباس، علی و فضل در قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم داخل شدند. مردی از انصار لحد قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم را آماده کرد. او همان کسی بود که لحد قبرهای شهدای بدر را در روز بدر آماده کرده بود. طحاوی در «مشکل الآثار»، وابن الجارود (268) وابن حبان (2161).
امام نووی در المجموع می گوید: «علماء بر این اجماع دارند که هم لحد و هم راست گور هر دو مشروع هستند. با این تفاوت که در زمین سخت که در آن خطر ریزش وجود ندارد لحد و در غیر اینصورت راست گور بهتر است».
در فتوای هیأت دائمی افتاء آمده : «گذاشتن جنازه داخل تابوت در عهد رسول خدا صلی الله علیه وسلم و عهد صحابه رضی الله عنهم و در عهد خیروالقرون که بر منهج صحابه بودند رسم نبوده است، و بنابراین گذاشتن میت داخل تابوت مکروه است، حال چه زمین (قبر) سخت و سفت باشد یا نرم و سست یا تر و مرطوب باشد و اگر متوفی وصیت کرده باشد که وی را داخل تابوت بگذارند نباید وصیتش تنفیذ گردد، تنها شافعیه گفتند : اگر زمین قبر نرم وسست یا مرطوب باشد جایز است در تابوت دفن شود، ولی اگر زمین سخت باشد وصیت متوفی تنفیذ نمی گردد مگر در حالت زمین نرم». « فتاوی اللجنة الدائمة» (2/312).
و در کتاب »دائرة المعارف فقهی» آمده : «دفن میت در تابوت به اجماع (مذاهب) مکروه است، زیرا اینکار بدعت است، و اگر کسی به آن وصیت کند تنفیذ نمی شود، و اما اگر مصلحتی در آن باشد مکروه نیست، مثلاً میت سوخته (و بر اثر آن متلاشی شده) باشد و نیاز باشد که جسدش در تابوت گذاشته شود».
سر جنازی :
در این اواخر دیده می شود که بالای جنازه سر جنازی که مزین به آیات قرآنی می باشد ، پهن می کنند ، قابل تذکر است که این سر جنازی جز کفن محسوب نمی گردد ودر استعمال آن هم کدام حرج نمی باشد .
یادداشت ضروری :
قابل توجه است که استعمال عطر وخوشبوئی کفن و میت از اعمال مسنونه بوده ولی در برخی از اوقات دیده می شود که تعدادی از مردم در کفن هم عطر می زنند وهم پنبۀ عطر آلود را در گوش مرده می گذارند ، این رسم بدون دلیل، جهالت است و کدام چیزی که در شرعیت آمده است ازآن نباید به امور اضافی اقدام نمایم . پایان
آخرين نظرات ثبت شده براي اين مطلب را در زير مي بينيد:
بخش نظرات براي پاسخ به سوالات و يا اظهار نظرات و حمايت هاي شما در مورد مطلب جاري است.
پس به همين دليل ازتون ممنون ميشيم که سوالات غيرمرتبط با اين مطلب را در انجمن هاي سايت مطرح کنيد . در بخش نظرات فقط سوالات مرتبط با مطلب پاسخ داده خواهد شد .
شما نيز نظري براي اين مطلب ارسال نماييد:
آمار مطالب
کل مطالب : 546
آمار کاربران
آمار بازديد
دروغ گفتن آسان است که بگویی نا دانسته قضاوت میکنید که شوهر میتاند زنش را غسل بدهد به گفت البانی وهابی توجه نکو چرا که منافق است وظاهر بین .
وقتیکه زن فوت میکند برای شوهرش نامحرم میشود حتی دیدنش جایز نیست. زن زن را غسل بدهد ومرد مرد را غسل بدهد این بهتر وبهتر است اگر مرد زن را یا مرد زن را غسل بدهد این بد اخلا قی است آیا تو جایز میدانی خواهرت را لچ بکنی دیگران ببینند هرگز نمیکنی وخواهرت هیچ وقت راضی نمیشود.
برادر محترم السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته !
بعد از تقدیم احترامات حضور شما وسایر برادران وخواهران محترم سلام های برادرانه خویش را تقدیم میدارم بعد از سلام ! طوریکه خدمت شما در مقاله هم عرض داشته ام : مطابق حکم صریح پیامبر صلی الله علیه وسلم که نمونه آن در دو حدیث تذکر رفت ،هیچگونه مانعی شرعی وجود ندارد که هریک از زن وشوهر یک دیگر را بعد از وفات غسل دهند ، سند حدیث متذکر احادیث صحیح بوده ، راویان ان ثقه می باشد . هکذا حضرت ابوبکرصدیق (رض) توسط همسرش اسماء بنت عمیس غسل داده شده وحضرت علی رضی الله عنه فاطمه همسرش را خویش را غسل وحتی دفن نمود.
اصل حکم در تغسیل میت بر جواز است واگر شما حکم بر عدم جواز در شرع را در اختیار داشته باشید لطفا برای خوانندگان محترم بیان فرماید که هم ما وهم سایر خوانندگان از آن استفاده نمایند .
در مسایل شرعی نباید احساساتی صحبت وبرخورد کنیم .اگر بطور مثال سوال شود که در یک قریه ویا هم یک محل که امکانات دیکر زن برای تغسیل جسد زن متوفی ،وجود نداشته باشد وغیر از شما کدم محرم دیگر هم نباشد شما اجازه خواهند فرمود که مرد نامحرم جنازه همسر شما را غسل دهد . جواب واضح است که مثل یک مرد با غیرت می فرماید نه خیر ! ما نباید دراحکام شرعی سرسری برخورد کنیم . ونباید به اختلاف بپردازیم ، زمانیکه حکم قاطع وجود داشته باشد ، ضرورت به طرح های عقلی واحساساتی نیست . از خداوند بزرگ برای خود وسایر خوانندگان محترم توفیق درعلم میخواهم . با احترام .