سايت تفاسیر قرآنی اهل سنت به زبان فارسی

براي ىريافت نسخه پی دی اف اینجا کلیک کنید.

سورۀ النَّجْم

جز ء 27

سورۀ نجم در مکۀ مکرمه نازل شده دارای شصت دو آیه و سه رکوع میباشد.

وجه‌ تسمیه :

نام سوره برگرفته از آيۀ اول این سوره‌ است، زیرا الله متعال‌ آن‌ را با قسم خوردن‌ به‌ نجم‌ آغاز نموده‌ است‌ که به این ترتیب این سوره «نّجْم‌» نامیده‌ شده است.

تعداد آیات، کلمات وحروف :

قابل یاد آوری است که:سورۀ (نجم) به استثنای این( آیه 32) که می فرماید: «الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَإِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى» (همان) کسانی‌که از گناهان کبیره و اعمال زشت  جز گناهان صغیره  دوری می‌کنند بی‌گمان پروردگار تو گسترده آمرزش است، و او نسبت به شما داناتر است، هنگامی‌که شما را از زمین پدید آورد، و هنگامی‌که شما در شکم مادران‌تان بصورت جنین‌هایی بودید، پس خودتان را نستائید (و پاک نشمارید) او به کسانی‌که پرهیزکاری نمودند داناتر است.)

مکی است، و امام سخاوی (رح ) می فرماید : که این سورۀ بعد از سورۀ إخلاص، و پیش از سورۀ (عبس) نازل شده است.

طوریکه در فوق یاد آور شدیم سورۀ «نّجْم‌ » دارای شصت‌ و دو آیه میباشد. تعداد کلمات این سوره به دوهزار شش صد وبیست وشش (2626) کلمه می رسد (البته به ذکر اقوال مختلف علماء در بابت تعداد کلمات این سوره) تعداد حروف این سوره: به یک هزاروچهارصد وپنجاه حرف میرسد. ودارای (604) شش صد وچهار نقطه است. (فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری (جلد پنجم) تألیف: دکتر عبدالرحیم فیروز هروی)

یادداشت:

تفصیل معلومات درمورد تعداد (آیات، کلمات وحروف قرآن عظیم الشأن) را می توانید در سورۀ طور تفسیر احمدمطالعه فرماید.

اهداف کلی و اساسی این سوره:

 مبارزه با شرك و خرافات

 مسألۀ وحى و نبوت پيامبر صلى‌الله‌ علیه وسلم.

 يادآورى قیامت.

سورۀ‌ نجم به گفتۀ برخی ازمفسرین اولین سورۀ ای که پیامبر صلی الله علیه وسلم بعد از علنى كردن دعوت خود آن را آشكارا و با صداى بلند در حرم مكۀ مکرمه تلاوت كرد، و مشركان به آن گوش دادند، و همه مؤمنان آن روز و حتى مشركان سجده كردند. به هر حال طوریکه یاد آور شدیم اين سوره به خاطر مكى بودنش بحثهايى از اصول اعتقادى مخصوصاً نبوت و معاد دارد، و با تهديدهاى كوبنده و انذارهاى مكرر به بيدارى هدایت كفار مى پردازد.

ارتباط سورۀ «النَّجْمِ» با سورۀ الطور:

الله تعالی سورۀ «نّجْم‌» را با ياد پيامبر صلی‌الله‌عليه وسلم شروع كرده است، همانگونه كه سورۀ« طور» را با ياد آنحضرت ختم فرموده، تا آخر سورۀ قبلى به ابتداى اين سورۀ با دو مطلب همگون اتصال یابد.

برای دریافت نسخه پی دی اف فایل اینجا کلیک کنید.

سورۀ الطُّورِ
جزء 27

سورۀ الطُّورِ در مکۀ مکرمه نازل شده ودارای  چهل ونه آیه ودو رکوع می باشد.

وجه‌ تسمیه:
این‌ سوره‌ به‌ سبب‌ افتتاح آن‌ با قسم حق‌ تعالی‌ (جل جلاله)  به‌ کوهی‌ که‌ دارای‌ درخت‌ است‌ «طور» نامیده‌ شد. طور به‌ معنی‌ کوه‌ مشجر است‌ ،البته کوهی‌ که‌ درخت‌ ندارد، به‌ ‌ آن‌ «جبل‌» می‌گویند.

کوهی‌ که‌ حق‌ تعالی‌ بر آن‌ با موسی علیه السلام سخن‌ گفت‌ وبه انوار تجلیات و فیض الهى نایل آمد.
کوهی طور‌ که‌ عیسی‌ علیه السلام  را از آن‌ به‌ رسالت‌ فرستاد، درخت‌ داشت. پس‌ کوه‌ طور با این‌ حادثه مهم وعظیم‌، از شرف‌ بزرگی ‌برخوردار شد. (تفسیر انوار القرآن :عبد الرؤوف مخلص هروی )

محتوای وهدف سوره:
هدف مجموعی اين سوره تهديد و انذار به كسانى  است كه هر آيتى را تكذيب نمودند و همواره با حق عِناد ودشمنی می‌ورزند. الله متعال درین سورۀ مبارکه مى‌خواهد اينگونه كفار را به عذابى كه براى روز قيامت به سبب اعمال شان آماده كرده شده بيم دهد و به همين منظور با قسم های غليظ، از وقوع چنين عذابى و تَحَـقُـق آن در روز قيامت خبر می‌دهد ومی فرمايد: عذاب آن روز، ايشان را رها نخواهد كرد تا بر آنان واقع شود، و هيچ گريزى از آن ندارند.

سپس پارۀ از صفات آن عذاب و آن ويل را كه عذابى است عمومى و جدا ناشدنى بيان میكند. در مقابل، قسمتى از نعمتهاى اهل نعيم آن روز را كه همان متقين هستند شرح می‌دهد، همانهای كه در دنيا در ميان اهل خود به شفقت رفتار می‌كردند، و الله تعالی  را به ايمان میخواندند، و به يكتايى می‌ستودند.

و آن گاه شروع میكند به توبيخ مکَذبين و دروغگویان كه اتهاماتی  ناروايى به رسول  الله صلی الله علیه وسلم  و به قرآن و دين حقى كه بر آن جناب نازل شده می‌بستند .

و در پايان، سوره را با تكرار همان تهديدها ختم نموده، رسول اکرم خود را دستور میدهد به اينكه پروردگار خود را تسبيح گوید.

تعداد آیات، کلمات وحروف:
طوریکه در فوق هم یاد آورشدیم تعداد  آيات سورۀ «الطور» به چهل و نه ( ۴۹) آيه میرسد، وتعداد کلمات آن: سیصدو دوازده کلمه بوده ( لازم به تذکر است که اقوال علماء  در تعداد کلمات سورۀ های قرآن ، مختلف است).
تعداد حروف  سورۀ الطور هزاروپانصد حرف بوده : (بادرنظرداشت  اقوال علماء در تعداد حروف سوره های قرآن ،  مختلف است. )

معلومات درمورد تعداد آیات ، کلمات وحروف قرآن :

امام ابن کثیر عالم ومفسر شهیر جهان اسلام در تفسیرخویش تفسیر کبیر  می نویسد: عبدالله بن کثیراز مجاهد روایت می‌کند که گفته تعدادحروف قرآنکریم که ما آنرا شمارش کردیم برابر است با : سیصد و بیست هزارو پانزده (320015) حرف، و فضل از عطا بن یسار روایت می‌کند که حروف قرآن 323015 حرف است. و سلام، ابومحمّد حمانی می فرماید : حجاج بن یوسف قاریان و حافظان وکاتبان قرآن را جمع کرد و گفت به من بگویید: قرآن چند حرف است؟ گوید: تمام حروف قرآن را بر شمردیم 340740 حرف بود. (حجاج گفت : به من بگوئید در کدام حرف، قرآن به نیمه می رسد؟ گفتیم : حرف (فاء) در کلمه « وَلْیَتَلَطَّفْ » از سوره کهف، حجاج گفت : به من بگوئید ثلث اول و دو و سوم قرآن در کجا به انتهاء می رسد؟ گفتیم : ثلث اول در آیه 100 سوره توبه، ثلث دوم در آیه 100 یا 101 از سوره شعراء، و مابقی تا انتهاء یک سوم آخر قرآن است.( بنقل از تفسیر قرطبی).
- فضل بن شاذان از عطا بن یسار روایت می‌کند که تعداد کلمات قرآن کریم برابر است با : هفتادو هفت هزار و چهارصد سی و نه (77439) کلمه.
- تعداد آیات قرآن کریم برابر است با : شش هزار (6000) آیه، بعضی ها گفتند بیشتر از شش هزار آیه نیست، اما چندین قول دیگرنیز وجود دارد که بیشتر از این عدد را گفتند، از جمله گفتند: شش هزارو دویست و چهار (6204) آیه، و گفته شده : شش هزار و چهارده (6014) آیه، و گفته شده : شش هزار و دویست و نوزده (6219) آیه، و گفته شده : شش هزار و دویست و بیست و پنج (6225) یا شش هزار و دویست و بیست و شش (6226) آیه، و گفته شده : شش هزار و دویست و سی و شش (6236) آیه است، تمام موارد را ابوعمرو دانی در کتاب «البیان» ذکرکرده است.
- تعداد سوره های قرآن کریم برابر است با : یکصدوچهارده (114) سوره.
در ضمن قرآن سی جزء دارد و هر جزء چهار حزب است، و هر حزب غالباً 10 صفحه است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
سورۀ « یُوسُف »
  جزء 12 ـ 13 

سورۀ «یُوسُف» در مکۀ مکرمه نازل شده،  دارای یک صد و یازده آیه و دوازده رکوع می‌باشد.
وجه‌ تسمیه:
علت نامگذاری این  سوره  به سورۀ «يوسف»، آیات از آيۀ چهار به بعد است كه اغلب در بارۀ زندگى وحیات حضرت يوسف عليه‌السلام را بحث می‌کند.

قابل یادآوری است که در بیشتر سوره ها سرگذشت پیامبران به شیوه های گوناگون و اهداف متفاوت برای اهل بینش، تکرار شده، جز سرگذشت یوسف که فقط در همین سوره و بدون تکرار آمده است.
نام مبارک یوسف در این سوره 25 بار، در سوره ی أنعام آیه‌ی 84  یک بار و در سوره‌ی غافر (مؤمن) آیه ی 34 یک بار آمده است.
محتوای این سوره همگی به هم پیوسته و فرازهای گوناگون داستان، نوزده قسمت مرتبط، گویا و شیوا و عمیق و شورانگیز است.
این سوره داستان فوق العاده ی جوانی است که در میان بنی نوع خود از زیباترین صورت، کامل ترین نیروی جسمانی برخوردار و زنی صاحب مقام و منصب او را به بردگی خریده بود. آن زن عزیز مصر به نام «فوطیفار» [مراغی و منار] با او خلوت می گزیند، در برابرش خود را خوار و بی مقدار می‌کند، تلاش دارد به شوهرش خیانت ورزد و می خواهد يوسف جوان را آلوده دامن کند. هرچند عادت چنان است که زنان شکار مردان می شوند؛ اما در این جا آن زن مصری ( زلیخا)  برخلاف عادت، با ترفندهای گوناگون تصمیم دارد، بهترین شکار را به دام اندازد، غافل از این که پشتیبان یوسف، ایمان راستین به الله آفریدگار جَلّت عظمته، است.
«سورۀ أحسن القصص»؛ جهت نام‌گذارى آن به «أحسن القصص: بهترين داستآن‌ها» آن است كه مشتمل بر شیرین ترین وپر عبرت ترین داستان به بیان گرفته می‌شود .
این سوره از سرگذشت تلخ و شیرین یوسف صدیق که نمونه ی کامل پاکی و عفت است، سخن می گوید. نخست از خواب دیدن و موقعیت او نزد پدر، دسیسه ی برادران، انداختنش در چاه کنعان و فروختنش در بازار مصر خبر می دهد، آن گاه به شرح حال او با ترفندهای زن عزیز مصر به نام «فوطیفار» [تفاسیرمراغی و منار] ماجرای زندان، برائت از اتهام، خواب دیدن پادشاه مصر و تعبیر آن، خشکسالی، رسیدنش به مقام وزارت دارایی، آمدن برادرانش به مصر و نگهداشتن بنیامین برادرش پیش خود و آوردن پدر و سایر اعضای خانواده اش از کنعان به مصر می پردازد.